Probe-kits

Als iemand in je omgeving IBD heeft, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa, verandert er vaak meer dan alleen hun gezondheid. Ook voor partners, ouders, vrienden of collega’s brengt het onzekerheid, verwarring en frustratie met zich mee. In opdracht van Crohn & Colitis NL, de nederlandse patiëntenorganisatie voor mensen met chronische darmziekten bogen we ons over de ontwerpvraag:

Hoe kunnen we mensen die in aanraking komen met iemand met IBD, die onvoldoende de gevolgen van IBD begrijpen, op een innovatieve manier uitdagingen van een IBD’er laten ervaren zodat zij hen vervolgens beter begrijpen?

We voerden een literatuurstudie uit en concludeerden dat er vaak sprake is van onzichtbaar onbegrip: mensen uit de omgeving willen graag helpen, maar weten niet hoe. Ze voelen zich schuldig, machteloos of onzeker. Daarom besloten we om een Cultural Probes studie uit te voeren (Sanders & Stappers, 2012) om gevoelens en ervaringen naar boven te halen.

Waarom Cultural Probes?

De methode draait om het verzamelen van ervaringen en gevoelens via creatieve opdrachten. Denk aan dagboekfragmenten, kleine knutselopdrachten, tekeningen of objecten die iets zeggen over hoe iemand iets ervaart (Gaver et al., 1999; Sanders & Stappers, 2012). Juist bij gevoelige of onbewuste thema’s, zoals schuldgevoel of onzekerheid, helpt deze aanpak om meer persoonlijke, eerlijke antwoorden te krijgen. Het idee achter Cultural Probes sluit aan bij de gedachte dat de gebruiker de expert van zijn ervaring is (Sleeswijk Visser, 2009). In ons geval betekent dat de mensen uit de inner circle het best weten wat zij voelen, missen, of nodig hebben.

Voorbeelden van opdrachten uit de probe-kits

Design Results

De probe-opdrachten en debrief-interviews leverden samen 564 datapunten op. Mensen tekenden hun frustraties, beschreven onzekere momenten, en gaven ideeën. Tijdens een uitgebreide affinity mapping-sessie op (21 november 2024) hebben we alle quotes, tekeningen, objecten en interviewfragmenten geclusterd. Dit proces is hier in te zien.

Learnings & Takeaways

Het uitvoeren van deze probe-studie heeft mij veel geleerd, niet alleen over de methode en de doelgroep, de (gevolgen van) de ziekte, maar ook over mezelf.

Cultural Probes werken écht bij gevoelige onderwerpen. Ze halen verhalen boven die je in een regulier gesprek lastig naar boven krijgt. Het path of expression is een uitstekend handvat om mensen vanuit hun ervaring te laten reflecteren op de toekomst.
Vooral de maak-opdrachten bleken krachtig. Participanten die van tevoren zeiden dat ze niet creatief waren, drukten zich verrassend sterk uit in beelden, symbolen of metaforen die veelzeggend waren.
De combinatie met een debrief-interview is belangrijk, want dat is het moment dat de opdrachten diepere betekenis kregen.
Mensen wilden wel meedoen met het onderzoek, maar stonden minder open voor het doen van creatieve opdrachten omdat ze dachten dat ze dat niet leuk zouden vinden. Goede uitleg en laagdrempeligheid zijn belangrijk. Alle deelnemers achteraf terug het erg leuk gevonden te hebben.
Ik vond het super leuk om informatie op te halen bij de mensen. Het creatieve proces van het ontwerpen van opdrachten, het contact met de deelnemers, en de uiteenlopende en eerlijke reacties gaven me energie. Ik kan goed luisteren en het liet me inzien dat ik onderzoek doen op een persoonlijke en creatieve manier.